Er is een toenemende verstrengeling gaande van natuur- en cultuursferen. Er kan naar betekenisvolle redenen gezocht worden hoe en waarom de relaties tussen de vijf belangrijkste natuur- of geosferen (de cryo-, litho-, hydro-, atmo- en biosfeer) en de verscheidene cultuursferen waaronder de technosfeer zo geïntegreerd zijn geraakt.
De mens is dissipatief van nature. Dat wil zeggen de mens kan niet zonder exogene middelen en is daarom per definitie verspillend. We zijn geen mens zonder gebruikmaking van prothetische hulpmiddelen en exogene energie.”
Die verstrengeling van natuur-cultuursferen is altijd geweest maar drong zich in het Holoceen niet en in het Antropoceen wel aan ons op. Ons gevoel voor de planeet was diepgaand (en achteraf gezien naïef?) gebaseerd op de "ontische zekerheid" van de wereld. Door de Antropocene veranderingen is dat perspectief nu achterhaald, hoewel dat nog lang niet bij iedereen doorgedrongen lijkt te zijn.
De Antropocene veranderingen impliceren daarmee ook een verstrengeling van de geschiedenis van de aarde en de geschiedenis van de mens, en daarmee ook weer een gewenste verstrengeling van aardwetenschappen, sociale- en geesteswetenschappen, filosofie, verhalen en andere expressiemiddelen.
De mens is geen mens zonder gebruikmaking van prothetische hulpmiddelen en exogene energie. Dit maakt de mens tot het technobeest bij uitstek. Je zou ook kunnen zeggen: het technobeest is door zijn van nature gebrekkigheid, doordat hij rechtop is gaan lopen, doordat voorpoten handen werden, doordat dit alles gepaard ging met de ontwikkeling van menselijk intellect, het vehikel waarmee en waarlangs de technosfeer zich ontwikkeld heeft, tot uiteindelijk een geofysische kracht. Zo is die technosfeer of -kracht van dezelfde of zelfs grotere orde geworden als de vijf oorspronkelijke aardsferen of -krachten.
De integratie verloopt echter niet levensvriendelijk. Die vijf zijn en blijven primair aan de later erbij gekomen technosfeer, die inmiddels een ongewenste indringer is geworden. Dit betekent: de krachtsverhoudingen zullen zich moeten herstellen. Dit betekent: de mensengeschiedenis wordt overvleugeld door de geologische geschiedenis.
Een dergelijke visie is van invloed op het morele en het politieke aspect. Het morele aspect als zijnde de discrepantie tussen ‘IS’ en ‘OUHT’, het politieke aspect als zijnde het aspect via welke de oplossingen moeten plaatsvinden. In het diepe en lange tijdsperspectief van de Big History van de aarde zijn deze twee aspecten te relativeren, wat betreft macht en kracht.
Valt met dit mens- en wereldbeeld te leven? Of moet het noodzakelijkerwijs door andere mens- en wereldbeelden worden weggezet als fatalistisch?
Reactie plaatsen
Reacties