Het idee van het Antropoceen (ter onderscheiding van de redelijk stabiele Holocene omstandigheden van de laatste 12.000 jaar) is een filosofische kapstok om ook de verhouding van mens – natuur te heroverwegen. De Bijbelse-Christelijke invloed is in de laatste 2000 jaar groot wat betreft gangbare ideeën over zogenaamd rentmeesterschap, de mens als ‘heerser’ over dit en dat, de mens als kroon op de schepping. En de traditionele filosofie is uiteraard doordrenkt van denkbeelden omtrent het menselijk vermogen van maakbaarheid en vooruitgang.

Via klimaat- en ecologische wetenschap kunnen we nu weten dat er nu een gigantische ommekeer gaande is. ‘De mens lijdt het meest aan het lijden dat hij vreest’ is de uitdrukking, en deze uitdrukking zou die vrees moeten relativeren. Dit soort relativeren is best wel goed dunkt mij, behalve als het leidt tot bagatelliseren.