De sociotische neergang is niet meer te scheiden van de ecotische neergang in deze fase van het Antropoceen. Ze versterken elkaar in neerwaartse richting, met spanningsopbouw in beide sferen. Ze zijn inmiddels beide (de sociotische neergang wellicht deels, maar wel in versterkende mate) Antropoceen-gerelateerd, op een ongekende schaalgrootte, met een ongekende onderlinge verwevenheid, en een ongekende onomkeerbaarheid. Het is voor de mens ongekende nieuwigheid.

De wereldorde verandert nu drastisch en zeer snel, maar het zat er allang aan te komen, ondanks ene figuur die toevallig de naam Trump draagt. Er wordt weliswaar gesproken van Trumpisme, maar de ontwikkeling doet zich wereldwijd en -breed voor, daarom zou wat mij betreft een meer algemene term dan ‘Trumpisme’ de reële ontwikkelingen meer recht doen. In Chili is nu ook weer een ultra-rechtse rakker gekozen, dat gaat maar door, die rakkers zoeken elkaar op, versterken elkaar en alles heeft te maken met kiezers en kiezers zijn consumenten, met een verscheidenheid aan tegengestelde belangen, en ze worden in toenemende mate gedreven door irrationele krachten. Het huidige wereldwijde kiesgedrag richting ultra-rechts is een onderdeel van de huidige krachten van inmiddels vulkanische en plaat-tectonische orde, maar dan op sociotisch gebied. Het grote verschil tussen de jaren dertig van de vorige eeuw en nu is de situatie van planetaire overshoot, hetgeen herstel niet meer (op dezelfde manier) mogelijk maakt. En als wel ‘op dezelfde of vergelijkbare manier’, dan impliceert dat versnellende en versterkende plantaire overshoot. Zowel de uitbarsting van conflicten als ook ‘herstel’ betekenen versnellende, versterkende planetaire overshoot. We zitten in het Fuiktijdperk.

 Het Antropoceen is ook een zoektocht wat betreft het vinden van juiste begrippen. Omdat het een ongekende ontwikkeling is, gaat het deels om nieuwe begrippen, woorden, beelden, aanduidingen.

Hoe zouden we deze fase van het Antropoceen kunnen benoemen? We zouden het kunnen zien als een tweede fase, een vervolg op de eerste. De eerste is dan de ontstaansfase, ofwel het bereiken van planetaire grenzen, waarvoor we ruim vijftig jaar geleden gewaarschuwd waren. We waren gewaarschuwd, en in plaats van indamming vond er versterking plaats van toenemende planetaire overshoot, met toenemende verstrengeling tussen ecotische en sociotische sferen.

Die eerste fase kunnen we, zoals ook wel algemeen gebruikelijk is, ‘The Great Acceleration’ noemen met zijn opmerkelijke hockeystickpatronen in de ecotische sferen. Nu dat zich steeds meer gaat vertalen ook in de sociotische sferen (hoewel meetbaarheid daar niet op dezelfde manier mogelijk is, maar trends zijn wel kwantitatief-kwalitatief te duiden), zou een woord voor de huidige 2^e fase wel handig zijn, bv. een woord die erop duidt dat het ook maar weer slechts een tussenfase is in een onomkeerbaar patroon omdat het (in mijn ogen) inmiddels praktisch gezien niet anders kan dan dat kantelpunten worden bereikt met zelfversterkende domino-effecten. De natuurkrachten nemen het over in de toenemende natuur-cultuurverstrengeling.

Wat de mens nu nog enigszins in de hand zou kunnen hebben door te vertragen en te verzachten is ‘straks’ (wanneer en hoe? – betrekking hebbend op eerder of later en welk dominosteentje als eerste en zo volgend: uiterst onzeker) in een volgende fase van het Antropoceen, alweer een achterhaald gegeven.

Fase-aanduidingen, ontwikkeling van begripsvorming, het zou misschien wel handig kunnen zijn, vanwege de unieke nieuwigheid, de existentiële spanning, de tegenstellingen, de miscommunicatie. Miscommunicatie is evenwel onontkoombaar, ook door alle verschillende mens- en wereldbeelden, -ismen, onderliggende (‘onder het ontische liggende’) ontologische opvattingen en geloofsovertuigingen. Daarom is er ook geen neutraliteit mogelijk in het Antropoceendebat. Dit relateert en relativeert ook de positie van de wetenschap.