De invloed van de mens kan op twee manieren in verband worden gebracht met de huidige Antropocene ontwikkelingen:

  • De mens is/was machtig in de zin van veroorzaker
  • De mens is onmachtig in de zin van onderhevig geraakt aan deze veranderende evolutionaire overmachten van natuurlijke Zelforganisatie. Hetgeen niet wil zeggen dat het Antropoceen wordt gestuurd door de onmacht van de mens: het wordt gestuurd door fundamentele natuurlijke overshootprincipes en mechanismen op planetair nivo - zoals dat een aantal keren vaker is gebeurd in de 'Big History', voor zover bekend.

In deze tweeledigheid doet de mens mee in een verband van primaire bronoorzaken en daaropvolgende secundaire gelegenheidsoorzaken in een lang evolutionair traject richting overshoot. Wanneer we secundaire oorzaken verwarren met primaire hoofdoorzaken, (en dat is wat we over het algemeen geneigd zijn te doen met ons wijzen naar het kapitalisme, industriële revolutie, zogenaamd antropocentrisme, etcetera - kennelijk in de fundamentele menselijke behoefte tot het toewijzen van schuld en schuldigen), dan zien we naar mijn mening iets over het hoofd. Er zou weleens sprake kunnen zijn geweest van een zeer lange en diepe aanloop naar de overshoot op planetair niveau. Samenhangend met iets wezenlijks aan de diersoort mens: hij is per definitie dissipatiever dan de overige diersoorten: hij kan niet anders: hij moet zijn omgeving gebruiken en verbruiken om volledig mens te kunnen zijn. Overige dieren hoeven zich niet te kleden, als bijvoorbeeld.

Maak jouw eigen website met JouwWeb