Door klimaatverandering komt er nu een fundamenteel spanningsveld omtrent het klassieke (en over het algemeen verstandige) idee ‘meegaan met de stroom’ aan het licht. Dit idee moedigt aan om niet te proberen de natuurlijke stroom van verandering te forceren, maar om deze te accepteren en ermee om te gaan. Verandering is namelijk een natuurlijke orde van het universum, een voortdurend streven naar harmonie.

Dit levert in Antropocene tijden een enorm dilemma op. Want we moeten nu juist de klimaatveranderingsstroom tegengaan. Dit spanningsveld toont zich als de ambivalentie van de mens, met een toenemende polarisatie tussen links-progressief en rechts-conservatief.

De mens is ambivalent van nature, door zijn zowel centrische als excentrische positie, zoals Helmuth Plessner duidelijk maakt. De centrische positie heeft de mens gemeen met de andere dieren, de excentrische positie is de typische unieke menselijke vorm van zelfbewustzijn, waardoor hij ‘over zijn eigen schouder meekijkt naar wat hij aan het doen is’.

De huidige verandering is uniek in de menselijke geschiedenis, wat betreft schaalgrootte, snelheid, onomkeerbaarheid en herstelmogelijkheden. We kunnen vanwege de bedreigende gevolgen niet meegaan met deze stroom en we blijken niet in staat om de stroom om te buigen.