Wat wij denken en doen is ingebed in kaders van ruimte, tijd, cultuur, geschiedenis, en onze lichamelijkheid. Holistisch gezien is onze lichamelijkheid de basale eenheid als mogelijkheidsvoorwaarde voor de bron van kennis. Met meta-fysica die zo dicht mogelijk bij onze ervaringskennis wil blijven, gaan we tot aan de grens van onze ervaringshorizon.
Metafysica behelst (ook) een reflectie op de mogelijkheidsvoorwaarden van het menselijk denken en handelen. Dit idee zou wellicht bruikbaar kunnen zijn bij Antropocene theorievorming. In feite gaat het om een beweging heen en weer tussen alledaagse ervaringen en wetenschappelijke vindingen enerzijds en vragen op metaniveau aan de andere kant.
Als we handelen, dan is dat een interactie met onze omgeving. We kiezen dan, bewust of onbewust, een strategie binnen een spel of speelveld van actie en reactie. We hebben immers keuzemogelijkheden. Wanneer we op ervaringen en handelingen reflecteren, krijgt die reflectie gestalte in taal en uiteindelijk in een verhaal.
Horizon, spel en verhaal staan dus op drie manieren voor de contexten waarin wij functioneren en die ons maken tot wat we zijn. Horizon, spel en verhaal functioneren als kaders waarbinnen culturen zich vormen, ontwikkelen en vernieuwen. Metafysica biedt niet alleen natuurfilosofie maar het staat ook aan de basis van cultuurfilosofie.
Vanwege de toegenomen verstrengeling van natuur-cultuur is het wellicht relevant om deze twee niet dualistisch maar holistisch procesfilosofisch te benaderen, ook met een metafysisch metaforisch taalveld.
Een dergelijke filosofie draait om relevantie, waarde, kwaliteit, betekenis, zin. Krachten, krachtsverhoudingen, krachtsverschuivingen, spanningsopbouw en (over)machten kunnen zowel fysisch als metafysisch worden beschreven. Metafysische beschrijving is een metaforisch taalveld dat mogelijk beter bij de ervaring past dan de wetenschappelijke beschrijving. Misschien is het mogelijk om de gespecialiseerde natuur- en cultuurwetenschappen (ook) via deze weg weer aan elkaar te relateren.
Het gebruik van metaforen ontleent aan de natuur zou behulpzaam kunnen zijn om naast het wetenschappelijke taalveld te duiden wat er nu in de Antropozone aan de hand is. Hogedruk- en lagedrukgebieden interacteren met elkaar, ze hebben dus metaforisch gesproken weet van elkaar, er is een streven om verschillen op te heffen, deze interactie kan gepaard gaan met zowel heil (energie-opwekking) als onheil (stormen), het is één en al energie, wind, adem, Ruach.
Reactie plaatsen
Reacties